Andhyaro Khotha | Hamro Patro

ब्लग - साहित्य / बाल साहित्य

मेराे नजरका सरूभक्तकाे बाल उपन्यासः अँध्यारो कोठा




   सुशान्त पोखरेल - Jul 19 2024

विषय प्रवेशः
‘अँध्यारो कोठा’ प्रसिद्ध साहित्यकार सरुभक्तज्यूले बालबालिकाहरूका लागि लेख्नुभएको बाल उपन्यास हो । परिचय पब्लिकेसनले यसलाई बजारमा ल्याएकाे हाे । ७४ पृष्ठको यस उपन्यासमा अमानवीय पात्र माकुरो, माउसुली, भँगेरा र भँगेरीको कथामार्फत जीवन र जगतको यथार्थता चित्रण गरिएको छ । जुन बालबालिकाका लागि मात्र नभई सबै वर्ग र उमेर समूहका लागि ज्ञानबर्द्धक रहेको छ ।

विषयवस्तुः
माकुरो र माउसुली दुबै अण्डाबाट निस्कने बित्तिकै आफू बाँच्नका लागि आफै सङ्घर्ष गर्न सक्षम हुन्छन् । अरु प्राणीको जस्तो आफ्ना बा आमाको कुनै ठेगान नभएका उनीहरूको लालन पालन कसैले गर्दैनन् । त्यसैले उनीहरूलाई प्रकृतीले नै बाँच्नका लागि आफै सङ्घर्ष गर्न सिकाएको हुन्छ । उनीहरूलाई परिवार, वंश, माया ममता भनेको के हो भन्ने अत्तोपत्तो हुँदैन । माकुरो र माउसुलीको बासस्थान एउटै घरको भित्तो भए तापनि उनीहरू एक अर्का देखि डराउथेँ पनि अनि रिसारिस पनि गर्दथे । डराउनाको कारण भने एक अर्काको सिकार भइने पो हो कि भन्ने थियो भने रिसाउनाको कारण चाँहि आफ्नो इलाकामा पसेर आफ्नो लागि भेटिएको सिकार अर्कोले पो खाइदिने हो कि भन्ने थियो । उनीहरू बिच बिशेषतः इलाका सम्बन्धी कुरामा विवाद भइ रहन्थ्यो । त्यही घरको भित्ताको खट्‌वालमा एक जोडी भँगेरा र भँगेरी आएर गुँड बनाए । शुरुमा माकुरा र माउसुली उनीहरूदेखि डराए तर भँगेरा र भँगेरीले उनीहरूलाई देखेकै थिएनन् । पछि देखेपछि पनि भँगेरा र भंगेरीले नडराउन भने तापनि उनीहरूले पत्याएनन् । भंँगेरा र भँगेरीले गुँड बनाई चार वटा फुल पनि पारिसकेका थिए । माकुरा र माउसुली दैनिक झगडा गरिरहन्थे । उनीहरूले माकुरा माउसुलीको दैनिक झगडा गर्ने बानी देखेर उनीहरूलाई धेरै सम्झाए पनि तर माकुरा र माउसुली सम्झन तयार भएनन् । भँगेरो पनि आफूले जानेको कुरा अरुलाई बुझाउन नसकेकोमा दुःखी भयो । भँगेराको बच्चा केही ठूला हुँदै थिए । उनीहरू पनि माकुरा र माउसुलीको झगडा देखेर र आफ्ना बा आमाले जति सम्झाउँदा पनि नसम्झिएको देखेर दिक्क भएका थिए । भँगेराले संसार धेरै ठूलो छ यति सानो इलाकामा मेरो र तेरो भनी झगडा नगर्न अनुरोध गर्छ तर भँगेराको केही सीप लाग्दैन । भँगेराले प्रश्न गर्छ कि विशाल आकाशमुनि बस्ने प्राणीहरूको मन किन साँघुरो भएको होला ? त्यसपछि पारिवारिक सल्लाहअनुसार भँगेराले आफ्नो गुँड, बासस्थान अनि समाज छोड्न पुग्छ ।

निष्कर्ष :
सरल भाषामा लेखिएको यो पुस्तक समसामयिक र निकै नै ज्ञानबर्द्धक रहेको छ । यस उपन्यासमा लेखिएका कतिपय भनाइ र तथ्यहरू मलाई निकै नै मन छुने खालका लागे । केही ती भनाइहरूलाई मैले तल प्रस्तुत गर्ने जमर्को गरेको छुः

-छिमेकीको इज्जत गर्न जान्नु पर्दछ ।
-आफूभन्दा निर्बलिया प्राणीलाई मारी खानु हुन्न ।
-कसैको बाँच्ने अधिकार खोस्नु हुन्न ।
-कसैले कसैलाई नखाने दिन कहिले आउला ?
-सकारात्मक परिवर्तनका लागि आशावादी हुनु पर्छ ।
-अहिंसा र बन्धुत्वकाे शिक्षा एक प्रभावकारी शिक्षा हाे ।
-एउटै थलाेमा बसाेबास गर्ने प्राणीलाइ छिमेकी भनिन्छ ।
-आफ्नो अस्तित्व जोगाउनका लागि आफू जस्तै छोराछोरी पाउनु र फेरि पनि तिनीहरूबाट सन्तान पैदा हुने परम्परा नै वंश हो ।
-आफ्नो अस्तित्व जोगाउन अरु सँग झगडा गर्नु कदापी हुँदै होइन । मायाँ, ममता, करुणा र क्षमा जस्ता कुराहरूले गर्दा प्राणीहरूको अस्तित्व स्वार्थमा हुँदैन बलिदानमा हुन्छ ।
-सन्तान भनेका शरिरका मात्र सन्तान हैनन् विचारका पनि सन्तान हुन् । त्यसैले असल समाज र देश निर्माणका लागि सबै बाबुआमाले आफ्ना सन्तानलाई राम्रा विचार सिकाउँदै जानुपर्दछ । पालना गर्नेले 'पनि राम्रा विचारहरूको पालना गर्नुपर्दछ ।

यस उपन्यासका बिच बिचमा आएका पात्रहरू लामखुट्टेले बाठोले भागेर ज्यान जोगाउँदो रहेछ भन्ने कुरा सिकाउँदछ भने कमिलाले समाजमा बसेपछि आफूमात्र बाँचेर हुँदैन अरुलाई पनि बाँच्न दिनुपर्दछ । समाजमा मिलेर बस्ने, बाँडीचुँडी खाने गर्नुपर्दछ भन्ने कुरा सिकाउँदछ । राम्री पुतलीले झगडा गर्दा झगडा गर्ने दुवैको दोष बराबरी हुन्छ भनी सम्झाउँदा उनीहरू भने त्यही पुतलीलाई कसरी खान सकिन्छ भनी दाउ हेरिरहेका थिए । पुतलीले याे कुरा थाहा पाएर भागिहाल्याे ।

सुशान्त पोखरेल
कक्षाः ५ ‘याङ्ग्रा’
डियरवाक सिफल स्कुल




Liked by
Liked by
0 /600 characters
Hamro Patro - Connecting Nepali Communities
Hamro Patro is one of the first Nepali app to include Nepali Patro, launched in 2010. We started with a Nepali Calendar mobile app to help Nepalese living abroad stay in touch with Nepalese festivals and important dates in Nepali calendar year. Later on, to cater to the people who couldn’t type in Nepali using fonts like Preeti, Ganesh and even Nepali Unicode, we built nepali mobile keyboard called Hamro Nepali keyboard.